Doen en laten : Ouderbegeleiding met joodse tweede-generatieoorlogsslachtoffers

Inleiding

Ouderbegeleiding is een frequent toegepaste behandelmethode wanneer ouders een kind aanmelden omdat het klachten heeft. Om een werkrelatie met ouders tot stand te brengen waardoor een therapeutisch proces op gang komt, is een apart soort empathie vereist (De Bruijn-Beneder, 1988). Bij ouders die zijn opgegroeid in naoorlogse joodse gezinnen is de ontwikkeling gekleurd door een aantal specifieke thema's. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de manier waarop zij vormgeven aan hun ouderschap maar ook op de wijze waarop de hulpverlener een werkrelatie met hen tot stand kan brengen. Deze naoorlogse generatie kan zowel te maken hebben gehad met ontwikkelingsinterferenties als met transgenerationele traumatisering. De therapeut moet goed op de hoogte zijn van de ‘verzwegen’ geschiedenis en rekening houden met hechtingsstoornissen, autonomieproblemen, angst, schuld, schaamte en stoornissen in de agressieregulatie, die het aangaan van een werkrelatie bemoeilijken en hieraan welomschreven voorwaarden stellen.

Dit artikel beschrijft de mogelijke gevolgen van ontwikkelingsinterferenties en transgenerationele traumatisering op het ouderschap van deze groep ouders. Bovendien biedt het artikel een bruikbaar concept om dergelijke ouders te helpen bij hun ouderschapstaken wanneer zij zich aanmelden voor hulp bij de problemen van een van hun kinderen. Dit concept behelst een hiërarchisch gefaseerd ouderbegeleidingsproces waardoor het ouderschap van de betrokkenen zich verder kan ontwikkelen en alle gezinsleden op een gezonde manier kunnen doorgroeien.

Bij het maken van doelstellingen voor de behandeling is het belangrijk met de verschillende fasen rekening te houden.